Katolik Kelimenin kökeni Yunanca “Kath holou”dan gelmektedir “Genellikle” anlamındadır.

Bir diğer adı “Roma Katolik Kilisesi” olan bu mezhep, Hıristiyanlığın en köklü mezhebidir. Havarilerin birincisi olan “Petrus” tarafından kurulduğu bilinmektedir. O aynı zamanda İsa’nın vekilidir. Ve Petrus’dan sonra gelen Papalar, Petrus’un vekili sayılmışlardır. Böylelikle Papa, ruhani bir ifadeyle İsa’nın yeryüzündeki vekili konumundadır. Katolik kilisesinde dini hiyerarşi aşağıdan yukarı doğru; rahip, piskopos, kardinal ve papa şeklindedir. Bu mezhebe göre Ruhu-l Kudüs tarafından idare edilen Roma Kilisesi evrenseldir.

Kadıköy Konsili’nde alınan karara göre: İsa’da hem İnsani hem de Tanrısal özellikler bulunmaktadır, bu özellikler Meryem, İsa’yı doğurmadan önce de bulunmaktaydı. İsa Tanrı olarak Baba ile aynı özden, insan olarak da günahlar hariç insanlarla aynı özdendir. Dolayısıyla Meryem, sadece İnsan olan İsa’nın değil Tanrı olan İsa’nın da anasıdır ve ona Tanrı Anası anlamına gelen “Theotokos” denilmektedir.

Kutsal Ruh’un “Baba”dan mı, yoksa hem “Baba” hem “Oğul”dan mı çıktığı başta olmak üzere bazı teolojik meselelerin bölünmeyi hazırladığı görülmekte ise de, geri plandaki üstünlük, Kilise anlayışı ve diğer bazı siyasi sebepler de bölünmeye neden olmuş etkenlerdi. XVI. yüzyılda yine kutsal dil, İncil’in diğer dillere çevrilip, çevrilmemesi gibi, zahiri sebepler arkasında bulunan sosyal, siyasi, iktisadi (vergi, hakimiyet vb.) faktörler sonucu ikinci bir büyük bölünme yaşanarak Protestanlık doğmuştur.

Hıristiyanlık 1054 ‘de öncekilerden daha büyük bir sarsıntı geçirmiştir. Roma Papa’sı ile Bizans Patriği birbirlerini karşılıklı aforoz etmişlerdir. 1054 yılında ayrılıklarını kesinleştirmişlerdir. Bu olay dünya tarihinde Schisma olarak da anılır. Bu ayrılıkla birlikte düşmanlık, kin ve nefret duygularının daha da büyümesi iki mezhebin itibarını fazlasıyla zedelemiştir. 1204 yılında 4. Haçlı Seferleri sırasında, Haçlı ordusunun İstanbul’u yağmalayıp, Ortodoks kiliselerini basıp Ortodoks rahiplerini öldürmesi üzerine nefret daha da artmıştır. Vatikan Ruhani Meclisi, 1870 yılında çıkarttığı bir kanunla Papa’nın yanılmazlık ilkesini kabul etmiştir. Buna göre Papa, Kutsal Ruh’un denetiminde olduğundan yanılması imkansızdır. 1964 yılında dönemin Papa’sı VI. Paul ile İstanbul Patriği Athenagoras karşılıklı olarak aforozları kaldırmışlardır. Ancak iki kilise arasındaki bu yumuşama halka yansımamıştır. Yunanlar bugün dahi IV. Haçlı seferinde Katoliklerin yaptıklarını unutmaz ve asla affetmezler.     

Kilise, Kutsal Ruh tarafından sevk ve idare edilir. İncil’in yorumu Kilise tarafından yapılabilir. Kutsal Ruh’un hem Baba hem Oğul’dan çıktığı; Hz. İsa’da ilahi, insani iki tabiat bulunduğu; Hz. Meryem’in de oğlu gibi, asli suçtan uzak olduğu, şefaat edebileceği, göğe yükseldiği; azizlerin şefaatte bulunabileceği; kötülüğe temayülün günah olmadığı kabul edilir. Katolikler, 7 sakramente ve 20 konsil kararlarına itibar ederler. Onlara göre ergenlik çağına giren bir kimse senede bir günah çıkarmalıdır. Ruhban zümresi evlenemez, rahip olmayanlardan da evlenenler boşanamaz (boşandıktan sonra evlenme zina sayılır). Vaftiz, su dökerek yapılır. Vaftizsiz ölen kimse cehenneme gider.

Daima Hıristiyan aleminin en fazla mensubuna sahip olan bu mezhebin dünyanın her tarafından üyeleri vardır. Bugün dünyada yarım milyarı geçen insan Katolik’tir. İbadet dilleri Latince olan bu kitlenin dini geleneği, merkezleri Roma’dan kaynağını almaktadır. Ancak II. Vatikan Konsili’nde diğer dillerde ibadete izin verildi. Papa VI. Hadrian’dan 1522-1523 yıllarından beri Papa’lar genellikle İtalyan asıllı olan kimselerden seçilir. Avrupa’nın yarısına yakını, Kuzey Amerika’nın dörtte bir, Güney Amerika’nın ise çoğunluk nüfusu Katolik’tir. Roma’daki Papa ve Kardinal Meclisi’nin idare ettiği Katolik Kilisesi, başpiskoposluk ve piskoposluğa bölünmüştür. Katolik mezhebinde Papa’yı kardinaller seçer.