Vecihi Hürkuş CV
PİLOT, MÜHENDİS (1896 - 1969)
Türk havacılık tarihinin önemli isimlerinden birisi olan Vecihi Hürkuş ilk Türk uçağını tasarlayan ve uçuran kişi olarak tarihe geçmiştir.
| İsim Soyisim | : | Vecihi Hürkuş |
| Adresi | : | Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara, Türkiye |
| Doğum Tarihi | : | 06 Ocak 1896 |
| Doğum Yeri | : | Arnavutköy, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm Tarihi | : | 16 Temmuz 1969 |
| Ölüm Yeri | : | Ankara, Türkiye |
-
EĞİTİM
KURUM KURUM YERİ, TARİH İlkokul 
Bebek, İstanbul, Türkiye Vecihi Hürkuş, ilk öğrenimini İstanbul'un Bebek semtindeki bir okulda almıştır. Füyuzati Osmaniye Rüştiyesi Üsküdar, İstanbul, Türkiye Hürkuş, ilkokulunun ardından Üsküdar'daki Füyuzati Osmaniye Rüştiyesi'nde eğitim görmüştür. Paşakapısı İdadisi Üsküdar, İstanbul, Türkiye Hürkuş, yine Üsküdar'da olan Paşakapısı idadisinde eğitim almıştır. Tophane Sanat Okulu İstanbul, Türkiye Sanata olan merakından dolayı Hürkuş, Tophane Sanat Okulu'nda eğitim görmüş ve mezun olarak ayrılmıştır. Tayyare Makinist Mektebi Yeşilköy, İstanbul (- 1916) Hürkuş, çocuk yaştan itibaren olan tayyare merakına engel olamamıştır. Bunun yanında Bağdat seferinde geçirmiş olduğu kazadan sonra bu merakının şiddeti artmıştır. Küçük yaşta olmasından dolayı da Tayyare Makinist Mektebinde alınmış, eğitim görmüş ve Pilot Astsubay olarak mezun olmuştur. Weimar Mühendislik Mehtebine Weimar Mühendislik Mehtebi, Almanya Vecihi Hürkuş, Almanya’ya Weimar Mühendislik mektebine eğitime gönderilmiştir. İki yılın sonun mezuniyetini alıp Türkiye'ye döndüğünde bu kadar kısa sürede Uçak mühendisi olunamayacağı kanaatinden dolayı uçak mühendisliği ruhsatı reddedilmiştir. -
MESLEKİ TECRÜBELERİ
MESLEK ÇALIŞTIĞI KURUM, YER, TARİH Asker 
Balkan Harbi (1912) Vecihi Hürkuş, Balkan Harbi’ne eniştesi Kurmay Albay Kemal Bey’in yanında gönüllü olarak katılmıştır. Kumandan Beykoz Serviburun, İstanbul Ordu Kumandanlığı Hürkuş, Balkan görevinden sonra İstanbul Ordu kumandanlığının Beykoz Serviburun'da bulunan esir kampının da komutanlığı yapmıştır. Makinist Bağdat Cephesi, I. Dünya Savaşı (- 1916) Hürkuş, I. Dünya Savaşı'nda Bağdat Cephesi'nde makinist olarak görev almış fakat geçirdiği uçak kazasının akabinde İstanbul'a geri dönüş yapmıştır. İstanbul'a dönünce ilk işi tayyare makinist mektebine yazılmak olmuştur. Askeri Pilot Kafkas Cephesi, I. Dünya Savaşı (- 1917) Hürkuş, tayyere eğitimi bittikten sonra Kafkas Cephesi'ne katılmış burada 7. Tayyare Bölüğü'nde pilot olarak görev yapmıştır. Aynı zamanda Kafkas Cephesi'nde ilk Rus uçağını düşüren Türk pilot olarak tarihe geçmiştir. Hürkuş, bu cephede Ekim ayında hava savaşında yaralanıp Ruslara esir düşmüştür. Esir olmadan önce de savaş uçağının düşman eline geçmemesi için uçağını yakmıştır. Hazar Denizi'ndeki Nargin Adası’nda esir olarak bulunan Hürkuş, burada azeri Türklerin yardımıyla adadan yüzerek kaçmıştır. Daha sonra yaya olarak İran sınırına gelmeyi başarmış Musul'u da geçerek yurduna kavuşmuştur. Hürkuş'ta, döndüğünde bir av uçağı tasarımı yapma düşüncesi hakim oluşmuş olsa da Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması sebebiyle bu projesi yarım kalmıştır. Askeri Pilot Kurtuluş Savaşı Hürkuş, Kurtuluş Savaşı'na da gönüllü olarak katılmıştır. Savaştaki keşif uçuşlarının yanında Yunan Savaş uçağını düşürmeyi başarmış ve İzmir'i işgalden kurtarmıştır. Hürkuş'un bu başarısı TBMM tarafından İstiklal Madalyası ve Türk tarihinde ilk ve tek ödül olan 3 ayrı tasdikname de olarak ödüllendirilmiştir. Öğretmen Seydiköy, İzmir, Türkiye (1923 - 1925) Hürkuş savaş sonrası İzmir Seydiköy'de tayyare öğretmenliği yapmıştır. O sıralar Edirne'ye yanlışlıkla inen bir yolcu uçağının pistten alınması ile görevlendirilmiştir. Bu görev onun tekrar tayyare yapma fikrinin harekete geçmesine sebep olmuştur. Girişimci ve Öğretmen Türk Sivil Havacılık Okulu, İstanbul, Türkiye (1932 -) Hürkuş, 1932 yılında Türk Sivil Havacılık Okulu'nu açmış ve burada ilk Türk kadın pilotu olan "Bedriye Gökmen" ile beraber, toplam 12 pilot yetiştirmiş ve eğitmiştir. Girişimci Kanatlar Birliği, Türkiye (1947) Hürkuş, 1947'de arkadaşlarıyla birlikte Kanatlar Birliği'ni kurmuştur. Fakat bu grup çok uzun soluklu olmamış kısa zamanda dağılmıştır. Grişimci Hürkuş Havayolları, Türkiye (1954) Vecihi Hürkuş, ilk Türk sivil havayolu şirketini 1954 "Hürkuş Hava Yolları Şirketi" adıyla kurmuştur. Ne yazık ki olağanüstü başarılarına rağmen Hürkuş, yeterli desteği görememiş bu girişimi de engeller ve spotajlarla karşılaşmıştır. -
ÇALIŞMALARI
Çalışma Adı Tarih Av Uçağı 
(1919) Vecihi Hürkuş'ta, Kafkas Cephesinden döndüğünde bir av uçağı tasarımı yapma düşüncesi oluşmuş olsa da Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması sebebiyle bu projesi yarım kalmıştır. İlk Türk Uçağı Çalışması (1924 - 1925) Savaş döneminden kalan hibe Yunan uçak motorlarını kullanarak İlk Türk Uçağı "VECİHİ K-VI"yi 28 Ocak 1925'de uçurmuştur. Bu çalışmasından sonra Hürkuş, takdir yerine ceza almıştır çünkü o zamanda uçuş izni alacak bir kurum olmadığından yinede izin alması gerektiği belirtildiğinden dolayı ceza almıştır. Bu olaydan sonra Hava Kuvvetlerinden ayrılmıştır. İlk Türk Sivil Uçağı (1930 - 1931) Hürkuş, 1930 yılında Kadıköy'de bir keresteci dükkanını kiralamış ve üç ay gibi kısa bir sürede İlk Türk Sivil Uçağını aynı zamanda kendisinin ikinci uçağını yapmıştır. “VECİHİ XIV” olan bu sivil uçak 27 Eylül 1930’da Kadıköy Fikirtepe’de semalarında uçuşunu gerçekleştirmiştir. Uçak, önce Yeşilköy'e oradan Ankara'ya hareket etmiş burada uçabilirlik sertifikası almaya çalışılmıştır. Ancak uçağın teknik vasıflarını tespit edecek kimse bulunamamıştır. Hürkuş ısrarlı bir şekilde uçabilirlik yetkisini almaya çalışmıştır. Bu gerekli belgelerin alınabilmesi için uçak parçalanıp Çekoslovakya'ya gönderilmiştir. Uçağın parçalarının oldukça geç gelmesine rağmen Hürkuş, 23 Nisan 19312'de Çekoslovakyalıların düzenlediği törenle uçuş iznini almayı başarmıştır. -
REFERANSLARI
”Ya, öyle mi? O halde Türk Kuşu namı ile yeni bir çalışma yolu açın ve Vecihi’den faydalanın!" 
Mustafa Kemal Atatürk -
FOTOĞRAF ALBÜMÜ
İlginizi çekebilecek diğer biyografiler
Gündem
Galeriler
Testler
Türk havacılık tarihinin önemli isimlerinden birisi olan Vecihi Hürkuş ilk Türk uçağını tasarlayan ve uçuran kişi olarak tarihe geçmiştir.){kind=link}