Richard Sorge | biyografi

EĞİTİM

KURUM		KURUM YERİ, TARİH
Berlin, Kiel ve Hamburg Üniversiteleri		Ekonomi Bölümü, Almanya (1914 - 1918)
Richard Sorge, Wilhelm Richard Sorge'ın dokuz çocuğunun en küçüğüydü. Alman bir maden mühendisi olan Wilhelm Richard Sorge'nin eşi ise Rus Nina Semionovna Kobielevaydı. Yani Richard Sorge doğuştan iki kültüre de aşinaydı. Babası Bakü'de Kafkas Petrol şirketi için çalışıyordu ve Richard'ın doğumundan birkaç yıl sonra Bakü'deki kontratı sonlandı. Bunun üzerine ailecek Berlin'e geri döndüler. Richard buradaki yaşama aşina olamamıştır. Kozmopolit bir yaşamdan orta burjuva şehrine taşınmak zor gelmiştir. I. Dünya savaşında Richard gönüllü olarak orduya kayıt olmuştur. 1914'te başlayan birinci dünya savaşında batı bölgesinde görev almıştır. 1916 yılında ise bir şarapnel parçası yüzünden ağır yaralanmış ve üç parmağı kesilmiş iki ayağı da kırılmıştır. Bu nedenledir ki hayatı boyunca topallamak zorunda kalmıştır. Kendisi demir haç nişanıyla ödüllendirilmiş, rütbesi onbaşıya çıkarılmış ve ordudan terhis edilmiştir. Richard I. Dünya savaşı süresince geri kalan zamanını Berlin, Kiel ve Hamburg üniversitelerinde ekonomi okuyarak geçirmiştir. Karl Marx ve Friedrich Nietzsche büyük amcası Friedrich Adolf Sorge'un yakın arkadaşlarıdır ve Richard bu dönemlerde özellikle Marx'ı okuyarak komünizm ideolojisini benimsemiştir.
Hamburg Üniversitesi		Siyaset Bilimi Doktorası, Hamburg, Almanya Ağustos 1919
Richard Sorge Ağustos 1919'da ise Hamburg'da siyaset bilimi üzerine doktorasını tamamlamıştır ve siyaset bilimcisi doktoru olarak mezun olmuştur. Richard bu dönemde Alman Komünist Partisine'de üye olmuştur.

MESLEKİ TECRÜBELERİ

MESLEK		ÇALIŞTIĞI KURUM, YER, TARİH
Öğretmenlik ve Kömür Madeni İşi		Almanya 1919
Richard Sorge, mezun olduktan sonra Almanya'da öğretmenlik yapmış ve kömür madenciliği firmasında çalışmıştır. Fakat iki işten de siyasi görüşleri nedeniyle atılmıştır.
Komintern Ajanı		Moskova, Sovyetler Birliği 1919
Almanya'da girdiği her işten kovulan Richard Sorge, Moskova, Sovyetler Birliği'ne gitme kararı almıştır. Burada SSCB adına Lenin'in henüz yeni kurduğu uluslararası komünist örgütü olan Komintern için çalışmaya başlamıştır.
Komintern Ajanı		Solingen,Kuzey Ren Westfalya, Almanya 1920 - 1922
Richard, görevini gazeteci kimliğine bürünerek devam ettirmiştir, bu şekilde Avrupa ülkelerine gidip oradaki komünist hareketleri gözlemleyebilmiştir. 1920'de Almanya'ya giden Richard Kuzey Ren Westfalya’daki Solingen kasabasına yerleşmiştir. 1920 ve 1922 yılları arasında burada yaşar, ve 1921 yılında burada Keil Üniversitesindeki siyasal bilimler profesörü ve aynı zamanda zengin bir komünist olan Dr. Kurt Albert Gerlach'ın eski eşi Christiane Gerlach ile evlenmiştir.
Komintern Ajanı		1922 Frankfurt
1922 yılında Richard'ın Frankfurt'a yerleşmesi istenmiştir. Burada gazetecilik mesleği ile ilgili bir komünite elde etmiştir. Burada Marxist düşünce bazlı Sosyal Araştırmalar Enstitüsü kütüphanesinin kurulumuna da destek vermiştir.
Resmi Komintern Ajanı		1924 - 1929 Moskova, Sovyetler Birliği
1924'te Richard ve Christiane Moskova'ya taşınmıştır. Richard Moskova'ya taşındıktan sonra resmi olarak Komintern örgütüne katılmıştır. Richard'ın çalıştığı bölüm Askeri Haberalma Örgütü OGPU ile de bağlantıldır. Bu terfi Richard için iyi fakat evliliği için kötü olmuştur. İşine kendisini oldukça adayan Richard evliliğiyle pek ilgilenememiş ve en nihayetinde evliliği sonlanmıştır.
Kızıl Ordu İstihbarat Elemanı		1929 - 1944 Moskova, Sovyetler Birliği
Richard Sorge, 1929 yılında Kızıl Ordu 4. Departman Elemanı olmuştur ve hayatı boyunca bu görevde kalmıştır.
Kızıl Ordu İstihbarat Elemanı		Büyük Britanya 1929 - 1930
Richard, Birleşik Krallığa oradaki işçi hareketlerini, Büyük Britanya Komünist Partisi'nin statüsünü ve ülkenin politik ve ekonomik durumlarını gözlemlemek üzere gönderilmiştir. Birleşik Krallıkla siyasetten uzak durması özellikle emredilmiştir.
Kızıl Ordu İstihbarat Elemanı		Almanya 1929 - 1930
Kasım 1929'da ise Richard Sovyetler'in kaderini değiştirecek bir göreve tayin edilmiştir. Nazi Partisi'nin içerisine sızmak üzere Almanya'ya gönderilmiştir ve buradaki hiç bir sol kanat aktivisti ile işbirliğine girmemesi özellikle emredilmiştir. Almanya'da ise tarımsal bir gazete olan Deutsche Getreide Zeitung'da gazeteci olarak temsili bir işe girmiştir.
Kızıl Ordu İstihbarat Elemanı		Şangay, Çin 1930 - 1932
Richard, 1930 yılında Şangay, Çin'e gönderilmiştir. Burada ise temsili olarak bir Alman gazetesi olan Frankfurter Zeitung'da çalışmıştır. Burada Max Clausen adlı bir diğer casusla temasa geçmiş ve Alman Sovyet ajanı Ursula Kuczynski ile ve Amerikan gazetecisi Agnes Smedley ile de tanışmıştır. Smedley onu Asahi Shimbun adlı Japon gazetesinde çalışan Hotsumi Ozaki ile tanıştırmıştır. (Hotsumi daha sonraları Richard'ın kurduğu şebekeye katılacaktır). Smedley onu Hanako Ishii ile de tanıştırmıştır ve Richard, Hanako Ishii'ye romantik anlamda bağlanmıştır. Gazeteci kimliğine bürünen Richard kendini tarımsal alanda uzmanlaştırmıştır ve ülkenin çeşitli bölgelerini gezerek buralardaki Çin komünist partisinin üyeleriyle konuşmuştur. Sorge 1932 yılında Şangay sokaklarındaki Çin ve Japonya atışmasını raporlamış ve Moskova'ya geri çağırılmıştır.
Kızıl Ordu İstihbarat Elemanı		Moskova, Sovyetler Birliği 1933
Richard, Moskova'ya yanında evleneceği insanı da getirmiştir. Çin'deyken Yekaterina Maximova (Katya) adlı bir Rus ile tanışmış ve onu da Moskova'ya getirmiştir. Katya ile evlenen Richard, buradayken Çin tarımı ile ilgili bir de kitap yazmıştır.
Kızıl Ordu İstihbarat Elemanı		Almanya 1933
Richard Sorge, 1933'de Japonya'da bir casus şebekesi kurmakla görevlendirilir. Fakat önce Berlin'e geri dönüp oradaki kontaklarını sağlamlaştırmalı, Japonya'ya Alman gazeteci kimliğiyle gitmeli ve Nazi partisinde yükselmelidir. Berlin'e giden Richard, buradaki birçok Nazi propagandası okumuş, Adolf Hitler'in Kavgam adlı kitabını okumuş ve siyasi hareketlere katılmıştır. Richard burada alkolü de bırakmıştır çünkü alkollüyken ağzından bir şeyler kaçırma olasılığı çok yüksektir. Bir yüksek derecede alkol tüketicisi olan Richard için aslında bu hayli zor bir sorumluluktur. Richard Almanya'daki görevini tamamlamış ve Almanya'dayken Japonya'da çalışmak üzere istediği gazeteden teklifi almıştır.
Kızıl Ordu İstihbarat Elemanı		Japonya 1933 - 1944
Richard New York'a uğramış oradan da 6 Eylül 1933'de Yokohama, Japonya'ya varmıştır. Burdayken yer altı Japon komünist partisiyle ya da Tokyo'daki Sovyet Konsolosluğuyla iletişime geçmemesi sıkıca tembih edilmiştir. Richard'ın buradaki casus ağına; Çin'de tanıştığı, Hotsumi Ozaki ve kızıl ordu memuru Max Clausen, iki adet diğer komitern ajanı, Fransız dergisi için çalışan Branko Vukelic, bir Japon gazeteci ve İngilizce bir gazetede çalışan Miyagi Yotoku dahil olmuştur. Kısa bir süre içerisinde Richard Sorge'nin birliği çok başarılı olmaya başlamıştır. Casuslar Japonya'nın üst düzey politikacılarıyla iletişime geçmişlerdir, Japonya'nın dış ilişkileriyle ilgili bilgi edinmişlerdir. Sorge'nin ajanı Ozaki dönemin başbakanı Fumimaro Konoe ile iyi ilişkiler yürütmüş ve çok yakınına girmeyi başarmıştır. Hatta Ozaki, Sorge için Fumimaro Konoe himayesindeki gizli evrakları kopyalamayı bile başarmıştır. 1937 yılında Stalin Sorge'yi Moskova'ya geri çağırmıştır, fakat Sorge bu emre uymamıştır. Çünkü Stalin'in paranoyalarından çekinmiş, hem uzun süredir ajan olduğundan hem de Alman kanı taşıdığından dolayı Stalin'in kendisini idam ettireceğinden korkmuştur. Nitekim Stalin o dönemler sıkca ajan idam ettirmiştir. Richard, ateşli bir Nazi gibi göründüğünden dolayı Alman konsolosluğu tarafından çok hoş karşılanmıştır. Richard'ın bu iletişim kanalları tarihin en önemli harekatlarından birisi olan Barbarossa Harekatını ve hatta tarihini öğrenmesine olanak sağlamıştır. Richard Barbarossa harekatını Sovyetler'e bildirmiştir fakat Stalin ve kurmayları bunu göz ardı etmişlerdir. Richard Sorge istihbarata devam etmiştir. 14 Eylül 1941'de Sovyetlere Japonya saldırısı ile ilgili şu raporu vermiştir: - Japonya, Moskova ele geçirilene kadar saldırmayacaktır - Japonya; Japon ordusu, Sovyetlerin uzak doğudaki asker sayısının 3 katı olana kadar saldırmayacaktır. - Japonya, Sibirya'da iç savaş başlayana kadar saldırmayacaktır. Bu bilgiler Sovyetler'in o bölgede yoğun olarak tuttukları askerlerin Almanlarla savaşmak üzere Moskova'ya getirilmelerine olanak sağlamış ve dünya tarihini değiştirmiştir. Richard daha sonra da Japonya'nın, Almanların Volga tarafında bir şehri ele geçirmesinin hemen ardından saldıracağını çok hızlı bir şekilde iletmiş ve bu da Stalingrad muharebesinin sonucunu etkilemiştir. Richard'ın yaptığı iş çok tehlikeliydi ve radyo üzerinden ilettiği mesajlar ne kadar gizli olsa da sık sık olarak tek taraflı gitmesi Japonlarda bir casus birliğinin var olabileceği şüphesini uyandırmıştır. Ozaki 14 Ekim 1941'de yakalndı ve hemen sorguya çekilmiştir. Kısa bir süre sonra da 18 Ekim 1941'de Richard Sorge sorguya çekilmiştir. Richard Sorge'nin ilk başta bir Alman ajanı olduğunu zannedilmiştir, fakat Alman istihbarat birliği Richard Sorge'nin kendi ajanları olmadığını söyleyince Sovyet ajanı olması ihtimali üzerine eğilinmiştir. Richard Sorge bir Sovyet ajanı olduğunu kabul etmemiştir, işkence altında bile inkar etmiştir. Aynı şekilde Sovyetler Birliği de Richard Sorge diye bir ajanlarının olmadığını söylemişlerdir. Japonlar casus takasına gitmek istemişlerse de Sovyetler hiçbir şekilde Richard Sorge diye birini tanımakdıklarını söylemiştir. Arada kalan Richard Sorge tutuklu bulunduğu Sugamo hapisanesinde 7 Kasım 1944'te yerel saatle sabah 10:20'de asılarak idam edilmiştir. Aynı gün erken saatlerde Hotsumi Ozaki de idam edilmiştir. Sovyetler Briliği 1964 yılına kadar Richard Sorge'nin kendi ajanları olduğunu kabul etmemiştir. 5 Ekim 1964'te Sovyet Hükumeti Richard Sorge'yi "Sovyetler Birliğinin Kahramanı" olarak onure etmişlerdir. Richard Sorge'nin son eşi dul Hanako Ishii ise 2000 yılında Tokyo'daki ölümüne kadar Sovyetler'den ve Rusya'dan maaş almıştır. Hanako Ishii, Richard Sorge'nin mezarını ölünceye dek sık sık ziyaret etmiştir.

REFERANSLARI

"Casusluk başarısının muazzam bir örneği"
ABD’li general Douglas MacArthur
"Yaptığı iş kusursuzdu."
Kim Philby, İngiliz Hükumetinin Kalbindeki Sovyet Ajanı
"Hayatım boyunca bu kadar büyük bir insanı tanımadım."
Mitsusada Yoshikawa, Sorge davasında idam kararını veren başyargıç
"20. yüzyıl casusluk çağıydı, Richard Sorge ise muhtemelen bunun en muhteşem örneğiydi. "
Tarihçi Arthur M. Schlesinger, Jr.
"Sorge bence tarihteki en müthiş casustur."
James Bond'un Yazarı Ian Fleming
"Richard Sorge tüm zamanlarını en iyi casusuydu."
Tom Clancy
"Richard Sorge, dünyayı değiştiren casustur."
Lance Morrow
Richard Sorge, Stalin'in James Bond'udur.
Le Figaro
"Sorge hayret verici bir şey yapmıştır. Tarihi değiştiren nadir casuslardan birisidir."
Daily Telegraph

FOTOĞRAF ALBÜMÜ

İsim Soyisim	:	Richard Sorge
Adresi	:	Tama Reinen Mezarlığı Fuchu, Tokyo, Japonya
Doğum Tarihi	:	4 Ekim 1895
Doğum Yeri	:	Bakü, Azerbaycan (O Zamanlar Çarlık Rusyası'na Ait)
Ölüm Tarihi	:	7 Kasım 1944
Ölüm Yeri	:	Tokyo, Japonya

Tarihi Olaylar

Richard Sorge CV

İlginizi çekebilecek diğer biyografiler