Saltuklu Beyliği, I. Dönem Anadolu Beyliklerinden birisidir.

Bahsi geçen Anadolu Beyliği, Alparslan’ın komutanlarından olan Emir Saltuk’un ele geçirdiği Erzurum ve çevresinde kurduğu hakimiyet alanıdır. Daha sonra Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu olan Kutalmışoğlu Süleyman Şah’ın yaptığı seferlere katılan Emir Saltuk’un oğlu Ebu’l Kasım, 1902 yılında bağımsızlıklarını ilan eden Saltuklular, Anadolu’nun kuzeydoğusunda yer alan Kars, Bayburt, Oltu, Tortum, İspir ve Tercan yöresine egemen oldular.

Merkezi Trabzon olarak kurulan beylik, Trabzon İmparatorluğuna ve Gürcülere karşı bulundukları toprakları savunmuşlardır. Gürcülerle girişilen amansız mücadeleler sonucunda 1153 yılında Saltuklu Hükümdarı II. Saltuk Gürcülere esir düştü. Bu olaydan sonra itibar kaybeden ve moralleri bozulan Saltuklular Doğu Anadolu’da Gürcülere karşı bir karşı saldırı yapamadılar. Saltuklular döneminde camiler, kaleler ve kümbetler inşa ettirerek geliştirdikleri Erzurum aynı zamanda komşu ülkelerden gelen tüccarlarında uğrak yeri olmuştu.