Soru:Suriyelileri neden ulkeye almayalim?
Cevap: Araplar bize ihanet etti.

1914 yilina gelindiginde balkanlar ve arap devletleri bizden tamamen kopmustu. Elimizde yalnizca Suriye kalmisti ve bizden ayrilmaya pek niyetli gozukmuyordu. Suriyeyi Osmanlidan koparmak icin bir arap cemiyeti bile kuruldu ancak fayda etmedi, çunku suriyeliler arap degildi, irkci dusunceleri yoktu (kendilerini yalnizca Suriyeli olarak nitelendiriyolardi daha sonra Baba Esad tarafindan irkci zihniyetten ekmek yeme ihtiyaci dogdu ve Surri diye bir irk oluşturuldu)ve Fransizlar ne kadar ugraşirsa uğraşsin bir isyana sebep olamiyordu. Hal boyle olunca Suriyelilerin Osmanliya baş kaldirmasi neredeyse imkansizdi ve tabi ki boyle durumlarda işleri alehimize çevirmek için doğmuş 3 aptalimiz devreye girdi. O yillarda Cemal Paşa Suriyede resmen kendi kralligini ilan etmişti, kafasina eseni yapiyor istedigine cezalandiriyordu. Suriyeliler Cemal Paşadan oldukca sıkılmışti ancak henuz buda isyan etmek icin yeterli sebep degildi. Aslinda Suriye halkinin isyan etmemesinin temel sebebi inanilmaz derecede saygi duyduklari 33 suriye aydiniydi. Ve bu aydinlar hic bir şekilde fransizlara yanaşmiyordu. Fakat 1916 yilina gelindiginde Cemal paşanin bir casusu ona cok kiymetli bir haber getirdi. '33 aydin Fransizlarla anlaşti, anlaşma belgeleri şuanda fransiz elciliginde'. Cemal Paşa bunu duyunca atina atladigi gibi fransiz elciligini basti (bu tarz kahramanliklari cok severler) ve elcilikte o gizli anlasma belgesini buldu. Derhal aydinlari yakalatti ve mahkemeyi kurdurttu. Aydinlarin kendini savunma haklari vardi ama karari etkileme şanslari yoktu çunku Cemal Pasa oranin kraliydi ustelik ortada birde belge vardi ve sonuç olarak yakalanan aydinlar bir kismi Şam'in Merce bir kismida Beyrut'un Burç kasabasinda 6 Mayis 1916 yilinda asildi. Cemal Paşa'ya gore cikmak uzere olan bir isyan bu şekilde bastirilmisti ancak bu hareket ters tepti. Suriye halki 33 aydina neredeyse aşıkti ve bu infazi unutmadilar, kisa sure sonra Osmanli askerlerini Suriyeden cekmek zorunda kaldi.



İşin uzucu yaniysa şuydu; olaydan 40 yil sonra fransiz hukumeti Cemal Paşa'ya gelip o casusluk bilgisini veren casusun aslinda kendilerine çalişan bir casus oldugunu ve elcilikteki o belgeninde sahte bir belge oldugunu acikladi. 33 aydin hiç bir zaman Osmanliya ihanet etmemişti.



Not: Bugun halen daha 6 mayis gunu Suriyelilerin Şehitler Bayramidir ve o 33 aydin Fransiz emperyalizmine karşi sergiledigi duruşla anilir.