Ayastefanos Antlaşması, 93 Harbi (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı) sonunda imzalanan barış antlaşmasıdır.

93 Harbi olarak da bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisiyle sonuçlandı. Rus ordusu, batıdan Yeşilköy'e (eski adı Ayastefanos), doğudan Erzurum’a kadar geldi. Osmanlı İmpartorluğu, barış istedi. Rus orduları başkomutanı Nikolay, barış esaslarının mütarekeyle birlikte görüşülmesi şartıyla bu isteği kabul etti ve 3 Mart 1878'de İstanbul'un Yeşilköy semtinde Osmanlı Devleti açısından ağır koşullar içeren bu antlaşma imzalandı. Buna göre:
- Osmanlı Devletine bağlı bir Bulgaristan Prensliği kurulacak, Prensliğin sınırları Tuna'dan Ege'ye Trakya'dan Arnavutluk'a uzanacaktı.
- Bosna-Hersek'e iç işlerinde bağımsızlık verilecek.
- Sırbistan, Karadağ ve Romanya tam bağımsızlık kazanacak ve sınırları genişletilecek.
- Kars, Ardahan, Batum ve Doğu Beyazıt Rusya'ya verilecek.
- Teselya Yunanistan'a bırakılacak.
- Girit ve Ermenistan'da ıslahat yapılacak.
- Osmanlı Devleti, Rusya'ya 30 bin ruble tazminat ödeyecekti.

Rusya'nını Osmanlı Devleti'ni Ayastefanos Antlaşmasıyla istediği gibi parçalanmasını istemeyen Avrupalı Devletler bu antlaşmaya itiraz ettiler, Berlin'de toplanan konferanstan sonra yeni bir antlaşma imzalandı, Berlin Antlaşması ile;
- Ayastefanos Antlaşmasıyla kurulan Bulgaristan, üç kısıma ayrıldı.
- Bosna-Hersek, Osmanlı Devleti'ne ait kabul edilecek fakat Avusturya tarafından yönetilecekti.
- Karadağ, Sırbistan ve Romanya'nın bağımsızlığı devam edecek, fakat sınırları değiştirilcek.
- Kars, Ardahan, Batum, Ruslarda kalacak fakat Doğu Beyazıt, Osmanlı Devleti'ne bırakılacak.
- Teselya Bölgesi, Yunanistan'a ait olacak.
- Rumeli'de ve Anadolu'da Ermenilerin oturduğu bölgelerde ıslahatlar yapılacak.
- Osmanlı Devleti, Rusya'ya 60 milyon ruble savaş tazminatı ödeyecekti.

Doğruluğu veya tartışılmazlığı açısından bu konuya tamamen vakıf değilim; haliyle düzeltme veya değişiklik talebinde bulunamam .Ancak paylaşılması ,hatta üzerinde durulması gerektiğini son derece doğru buluyorum. Çünkü geçmişte her ne kadar büyük ve (bir zamanlar!) başarılı bir imparatorluğa sahip olduysak da ne hatalar veya ne eksikliklerle yenildiğimiz ve ne durumlara düştüğümüz hakkında tartışmak bizi yeniden kalkınmaya yöneltecek olan şeylerdir diye düşünüyorum.