mustafa kemal atatürk' ün 9. ordu müfettişi olarak istanbul' dan samsun' a geçiş yaptığı gündür. karadeniz üzerinden eski bir gemi ile geldiği samsun' da yapması gereken görev bölgede manda ve himayeye karşı başlayan tepkileri ortadan kaldırmaktı. fakat mustafa kemal' in aklında bu isyanı bastırmak yerine daha da körükleyerek türk milletinin kendi nefisini müdafaa etmesini sağlamak vardı. kurtuluş savaşının başladığı gün bu yüzden 19 mayıs olarak kabul edilir.