Evliya Çelebi CV
HALKBİLİMCİ, GEZGİN, KAŞİF, YAZAR (1611 - 1682)
40 yılı aşkın süre boyunca Osmanlı topraklarını gezmiş, gördüklerini ise dünyaca ünlü eseri "Seyahatname"de toplamış olan gezgindir.
| İsim Soyisim | : | Evliya Çelebi |
| Adresi | : | Bilinmiyor |
| Doğum Tarihi | : | 25 Mart 1611 |
| Doğum Yeri | : | Unkapanı, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm Tarihi | : | 1682 |
| Ölüm Yeri | : | Mısır |
-
EĞİTİM
KURUM KURUM YERİ, TARİH Sıbyan Mektebi 
İstanbul Evliya Çelebi, babasının Unkapanı'ndaki dükkanında çalışırken bilgi sahibi tanıdıklardan almış olduğu deneyimlerin yanı sıra Sıbyan mektebinde ilk eğitimini almıştır. Şeyhülislam Hamit Efendi Medresesi İstanbul Çelebi, ilk eğitimini tamamladıktan Hamid Efendi Medrese'sinde 7 yıl sürecek olan orta öğretimini tamamlamıştır. Buradaki kalan boş vakitlerini Sadizade Darülkurra’nda Kuran-ı Kerimi ezberleyerek değerlendirmiştir. Yazı Sanatı Eğitimi Babası Derviş Mehmed Zilli tarafından, İstanbul Çelebi, babası Derviş Mehmed Zilli'den hat, tezhip ve nakış eğitimi almıştır. Saray Eğitimi (Üniversite) Enderun Mektebi (1635 - 1639) Evliya Çelebi, üstün yeteneği ve bilgisi sayesinde yüksek seviyede devlet, bilim adamları ile üst rütbeli askerlerin yetiştiği Enderun mektebine girmeye hak kazanmıştır. Sanat Eğitimi Babası Derviş Mehmed Zilli tarafından, İstanbul Çelebi'nin sanata karşı özel bir ilgisi oluşmuş sanat eğitiminden babasından destek görmüştür. Kendisi, müzikle ilgilenmiş, şiirler yazmış ve güzel sesiyle de şarkılar söyleyerek bu ilgisini göstermiştir. Dil Eğitimi Enderun Mektebi, Simyon Usta, İstanbul Çelebi'nin eserinde anlaşıldığı üzere Türkçeyi çok üst düzeyde kullanmıştır. Bunun yanında Enderun'da Rumca, Farsça ve Arapça eğitimi almış son olarak babasının yakın arkadaşı Simyon Usta’dan Yunancayla Latince eğitimini alarak lisan eğitimlerini tamamlamıştır. -
MESLEKİ TECRÜBELERİ
MESLEK ÇALIŞTIĞI KURUM, YER, TARİH Sanat Danışmanı 
IV. Murat'ın yanında, İstanbul (1635-1639) Evliya Çelebi, dayısı silahdar Melek Ahmed Paşa aracılığıyla Ayasofya Câmii’nde IV. Murad Han ile tanıştırılmıştır. Bu tanışmadan sonra hem Enderun mektebine girmiş hem de IV. Murat'ın sanat danışmanlığını yapmıştır. Gezgin (1635 - 1682) Evliya Çelebi'nin gençliğinden itibaren içinde tutamadığı bir istek oluşmuştur. Bu isteği de genç yaşından itibaren seyahat etmek, yeryüzünde yaşayan insan topluluklarını tanımak, örf adet ve gelenekleri çözümlemek, farklı medeniyetleri ve farklı mimari eserler görmek olmuştur. Kendisi, ailesine ve almış olduğu üst düzey eğitime de güvenmesinden dolayı da maddi hiç bir sıkıntı çekmemiş ve bu isteğini gerçekleştirmek için can atmıştır. Çelebi bir gece rüyasında Ahi Çelebi Camisinde Hz. Muhammed'i görmüş "Şefaat Ya Resulallah" demesi gerekirken "Seyahat Ya Resulallah" demiştir. Bunun üzerine ünlü alimlerden rüyanın yorumunu alıp seyahatlerine çıkmaya başlamıştır. Muhasebeci Erzurum Beylerbeyi Defterdarzade Mehmed Paşa'nın yanında (1646) Gezginliği sırasında Erzurum Beylerbeyi Defterdarzade Mehmed Paşa'nın muhasebeciliğini yapmıştır. Elçi Revan Hanı'nda, Tortum, Gümüşhane (1646 - 1648) Gezginliği sırasında Revan Hanı'nın elçiliğini üstlenmiştir. -
ÇALIŞMALARI
Çalışma Adı Tarih Seyahatname 
(1635 - 1682) Evliya Çelebi'nin bu çalışması dünyayaca ünlü çalışma olmakla birlikte yazılışından iki yüzyıl sonra, ancak 1896 yılında Arap harfleriyle basılabilmiştir. Çelebi, seyahat ettiği bütün yerlerin, tarihine, halkının özelliklerine, diline, dinine, kıyafetlerine, sanatlarına, gündelik yaşamlarına, mutfaklarına, coğrafyasına ve sanat tarihine dair muazzam bilgiler vermiştir. Bu çalışması "Biyografya romanı" olarak nitelendirilmiş ve toplamda 10 ciltte toplanmıştır. Çelebi'nin seyahat çalışma programı ise şu şekildedir;
27 Nisan 1640 Bursa - İstanbul - İzmit
Ağustos 1640 Trabzon - Karadeniz’de fırtına
Ekim 1640 İstanbul
1645 Hanya Seferi
1646 Erzurum - Azerbaycan - Ermenistan - Gürcistan
1647 Celali İsyanları
Temmuz 1648 İstanbul
Eylül 1648 Şam
1649 Sivas
Temmuz 1650 İstanbul
1651 Özi - Silistre - Sofya
1653 İstanbul
1655 Van - Bağdat
1656 Van
Mayıs 1657 Özi
1658 İstanbul
1659 Batı Anadolu - Bozcaada
1660 Eflak - Boğdan Seferleri - Split - Hırvatistan
1661 Sofya - Macaristan
Şubat 1662 Arnavutluk
1663 Macaristan
12-22 Ekim 1663 Amsterdam
1664 Raab - St.Gotthard
Nisan 1665 Viyana
Kış 1665 - 1666 Viyana - Budapeşte - Oçakov
1666 Krakow - Kırım - Bahçesaray - Dağıstan
1667 Terek - Astrahan - Saratov - Kazan - Kalmukya - Azov
1671 İstanbul - Kütahya - Manisa - İzmir - Saqız Adası - Rodos - Adana -Haleb - Kudüs
1672 Medine - Mekke - Medine - Kahire -
ESERLERİ
Eser Adı Eserin Türü Tarihi 
Seyahatname İlk Sekiz Cilt Gezi Yazısı 1898-1928 Seyahatname Son İki Cilt Gezi Yazısı 1935-1938 -
NİYET MEKTUBU
"Sırrını en yakınına bile söyleme!
Bir şey koymadığın yere el uzatma!
Söz taşıma, dedikodu etme!
Dünya için bir şey isteme, kendinden nefret ettirme!
Tutumlu ol, kimseye muhtaç olma! "
-
REFERANSLARI
Evliya Çelebi’nin 400’üncü doğum yılına rastlayan 2011 yılını, 2010 Ekim ayında ilişkilendirilen anma yıl dönümleri kapsamına almıştır. 
UNESCO -
FOTOĞRAF ALBÜMÜ
İlginizi çekebilecek diğer biyografiler
Gündem
Galeriler
Testler
40 yılı aşkın süre boyunca Osmanlı topraklarını gezmiş, gördüklerini ise dünyaca ünlü eseri "Seyahatname"de toplamış olan gezgindir.){kind=link}