Tarihi Olaylar

AZERBAYCAN CUMHURİYETİ

18006

Okunma

Paylaşım

Coğrafik Bilgiler
Başkenti

Bakü
Bulunduğu Kıta

Asya
Yüzölçümü

86.600 km²
Nüfus (2014 Sayımı)

9.552.500
Zaman Dilimi

Azerbaycan Zaman Dilimi (UTC+4)
Azerbaycan Yaz Zaman Dilimi (UTC+5)

Ekonomik Bilgiler
Toplam GSYİH (2013)

73,56 Milyar USD
Kişi Başı GSYİH (2013)

7.811,79 USD
Toplam GSYİH SAGP (2013)

154,55 milyar SAGP Doları
Kişi Başı GSYİH SAGP (2013)

16.180 SAGP Doları
Para Birimi

Manat (AZN)

Yönetim Şekli
Yönetim Biçimi

Parlamenter cumhuriyet
Cumhurbaşkanı

İlham Aliyev
Başbakan

Artur Rasizade

Ulusal Bilgiler
Resmi Diller

Azerice
Milliyet

Azeri
Telefon Kodu

+ 994

AZERBAYCAN KRONOLOJİK TARİHİ

(Taş Devri)

Azıh mağarasında bulunan kalıntılara göre Azerbaycan topraklarına ilk insanlar taş devrinde yerleşmişlerdir.

(Eski Taş Çağı)

Bölgeye yerleşimler devam etmiştir.

(Tunç Çağı)

Bölgeye yerleşimler devam etmiştir.

(MÖ 9. YY)

İlk İskit yerleşimleri başlamıştır.

(M.Ö 900 - 700)

İran'lı Medler, Aras Nehri'nin güney taraflarına yerleşmeye başlamışlardır ve bölgede hakimiyet sürmüşlerdir. Medler bölgede büyük bir imparatorluk kurmuşlardır.

(M.Ö 549 -4. YY)

Med İmparatorluğu yıkılmıştır. Med'lerin sahip olduğu topraklara Ahameniş İmparatorluğu hükmetmeye başlamıştır. Ahamenişler ile birlikte Azerbaycan topraklarına Zerdüştlük yayılmaya başlamıştır.

(MÖ 336 - MÖ 323)

Büyük İskender'in hükmündeki Makedonya İmparatorluğu gelmiş ve bölgeye hakim olmuştur.

(M.Ö 323)

Bölge, Makedonya İmparatorluğu parçalandıktan sonra ortaya çıkan Selevkos İmparatorluğu'na bağlanmıştır.

(M.Ö 4. YY)

Bölgenin asıl yerlileri olan Albanya'lılar bir İmparatorluk kurmuşlardır. Bu dönemde Zerdüştlük daha geniş coğrafyalara yayılmış ve bu dönemde insanlar eski Azerice dilini konuşmuşlardır.

(M.Ö 27)

Bölgeye Roma'lılar yerleşmeye başlamıştır.

(252)

Albanya feodal bir döneme girmiştir ve Sasani İmparatorluğu'na bağlanmıştır.

(4. YY)

Kral Urnayr devlet dini olarak Hristiyanlığı kabul etmiştir.

(4. YY - 9 YY)

Devlet bir çok Bizans ve Sasani fethine uğramıştır fakat yine de varlığını sürdürmüştür.

(9. YY - 11. YY)

Müsafiriler, Sâciler, Şeddadiler ve Büveyhîler gibi birçok yerel devlet bölgede hüküm sürmüştür.

(11. YY)

Orta Asya'dan batıya doğru ilerleyen Oğuz Türkleri, Azerbaycan'ı işgal etmişlerdir.

(1030)

Bölgeye ilk hakim olan Türk devleti Gazneliler'dir.

(1136)

Bölge, İldenizliler tarafından Tebriz'de kurulan Atabeyliğin hakimiyeti altına girmiştir.

(13. YY)

Bölge, Moğol istilasından sonra İlhanlılar'ın egemenliğine girmiştir.

(13. YY - 14.YY)

Bölge, bir süre altın orada devletinin hakimiyetinde kalmıştır.

(14. YY)

Azerbaycan, Karakoyunlular ve Akkoyunluların egemenliğine girmiştir.

(1500)

I. İsmail'in Kızılbaş ordusu Azerbayan seferini gerçekleştirmiş, Tebrize girip Safevi Devleti’ni kurmuştur.

(1736 ve Sonrası)

Bölge daha sonra Afşar Hanedanı, Zand Hanedanı ve Kaçar Hanedanı tarafından yönetilmiştir.

(1794)

Zand Hanedanı'nın yıkılışı ile Kaçar Hanedanı'nın kuruluşu sırasında Bakü, Kuba, Şeki, Gence, Karabağ, Revan, Nahcivan, Derbent, Serab, Lenkeran, Şeki, Şamahı, Tebriz, Urmiye, Erdebil, Hoy, Maku, Marağa ve Karadağ gibi kendiliğinden oluşan bağımsız hanlıklar ortaya çıkmıştır.

(1813)

1804–1813 Rus-İran Savaşları'ndan sonra, bu hanlıkların büyük bir kısmı Rusya İmparatorluğu egemenliğine girmiştir.

(1828)

Türkmençay antlaşması ile İran, Ruslar'ın belirli bölgelerdeki hakimiyetini kabul etmiştir. Bölge Rusya İmparatorluğu'nun hakimiyetine girmiştir.

(28 Mayıs 1918)

Ortadoğu'daki ilk Cumhuriyet olan Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti kurulmuştur.

(1920)

Kafkasya ötesi Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ne (SSCB) girmiştir.

(30 Ağustos 1991)

SSCB'nin çöküşüyle bağımsızlığını yeniden ilan etmiştir.

(18 Ekim 1991)

Azerbaycan Yüksek Konseyi, ülkede yapılan referandum yoluyla Bağımsızlık Bildirisi'ni doğrulatmış ve bağımsız olmuştur.

( Aralık 1991)

Sovyetler Birliği resmen dağılmıştır.

(25-26 Şubat 1992)

Ermenistan'a bağlı kuvvetler "Hocalı katliamı"nda Azeri sivilleri topluca katletmiştir. Azerbaycan Cumhuriyeti'nin resmi açıklamasına göre katliamda, 106'sı kadın, 83'ü çocuk olmak üzere toplam 613 Azerbaycanlı hayatını kaybetmiştir. Bu olay bir çok uluslararası örgüt tarafından soykırım olarak kabul edilmektedir.

(1993)

Birleşmiş Milletler Konseyi'nin dört adet kararı doğrultusunda Ermeni güçlerinin işgal altındaki Azerbaycan topraklarından çekilmesi istenmiştir, fakat Ermenistan bu kararlara uymamıştır.

(1994)

Dağlık Karabağ savaşı sonrasında Ermeniler, Azerbaycan'ın %16'sını kontrolü altına almışlardır. 30.000 kişi ölmüş, 1 milyon kişi zorunlu göçe tabi tutulmuştur.

(16 Mayıs 1994)

Moskova'da Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti'nin savunma bakanları ile Dağlık Karabağ Savunma Ordusu başkumandanı ateşkes anlaşmasını imzalamışlardır.