KUZEY CEPHESİ, MERKEZ CEPHE VE GÜNEY CEPHESİ

1. Kuzey Cephesi

Saldırının kuzey kolunda Alman kuvvetleri karşısında Sovyet ordusu tam güçle beklemedeydi. Alman saldırısı 600 tanktan oluşan 4. Panzer Tümeninin Sovyet ordularının arasından saldırıya geçmesi ile oluşacaktı. Alman ordularının kuzey kolu Leningrad yönünde ilerleyeceklerdi. Tam da Hitler’in beklediği gibi Kuzey Cephesi’nde Almanların üstünlüğü açıkça görülüyordu. Alman tankları daha saldırının birinci gününde 80 km’lik bir güzergahı yararak Neman Nehri’ne ulaşmışlardı. Wehrmacht saldırısı Sovyet 3. ve 12. Tank Tümenleri tarafından yapılan bir karşı saldırı ile püskürtülmüştü. Fakat bu karşı saldırı Alman birlikleri için sinek ısırığı gibi kalmıştı. Alman tankları kısa sürede toparlanarak Sovyet tanklarının etrafını çevirmek suretiyle düşman birliğini imha etmişlerdi. Kızıl Orduya bağlı olan bu Mekanize Kolorduların başarısızlık nedenlerinin başında yakıt ve mühimmat ikmalinde ortaya çıkan sıkıntıların etkisi bulunmaktaydı. Hitler zaten bu konuda Sovyetlerin sıkıntı yaşayacağını biliyordu.

Alman saldırısı 1. haftayı tamamladığında Sovyet Mekanize Kolordularının neredeyse tamamı imha edilmişti. Alman tanklarının Sovyetlere karşı aldıkları zaferden sonra Daugava Nehri geçildi ve Daugavpils yakınlarında Leningrad artık top atışı mesafesinde kalmıştı. Almanlar rüzgar gibi ilerliyorlardı. Fakat Hitler’in, tankların saldırısı için piyade birliklerini beklemesini emretmesi durumu biranda değiştirdi. Çünkü piyade birliklerinin tanklara yetişmesi 1 haftadan fazla sürmüştü. Bu fırsattan istifade eden Sovyetler Leningrad ve Luga Nehri barikatlarını daha da güçlendirme fırsatı buldular. Alman kuşatması bir anlamda Sovyet boyunduruğunda bulunan diğer milletler içinde büyük bir fırsattı. Örneğin Leningrad kuşatması sürerken Litvanya 22 Haziran tarihinde Sovyetlere karşı ayaklanmış ve ayaklanmasının ertesi günü bağımsızlığına kavuşmuştu. Çünkü Kızıl Ordu’nun kendi içindeki azınlıklarla uğraşacak vakti yoktu. Almanların Sovyetleri işgali demek Rusların tarih sahnesinden silinmesi demekti. Hatta Litvanya bağımsızlığını kazandıktan sonra yaklaşık 30 bin mensubu ile Sovyetlere karşı çatışmıştı.

Alman kuvvetlerinin kuzeye doğru ilerlemesi orada bulunan yerli halk için de adeta bir bağımsızlık ışığıydı. Litvanya’nın ardından bu sefer de Estonya Sovyetlere baş kaldırmıştı. Almanların 18. Birliğinin Finlandiya Körfezine vardığı 7 Ağustos 1941 tarihinde Estonya saldırısı da sona ermişti.

2. Savaşın Merkez Cephesi

Sovyet savaşının merkezinde Alman orduları karşısında 3, 10 ve 11. Sovyet Orduları vardı. Sovyetler bu cephede arazinin çıkıntılı yüzeyinden faydalanarak kendilerine Bialystok civarında siper kurmuşlardı. Aslında bu savaş cephesi çok stratejik bir öneme sahiptir. Çünkü hem Rusya">Beyaz Rusya, Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti başkenti Minsk’e yakın hem de son derece mühim olan bir demiryolu ve karayolu güzergahında bulunmaktaydı. Bu cephede Alman Merkez kuvvetlerini General Heinz Guderian ve General Hoth komuta etmekteydi. Bu kuvvetlerin öncelikli hedefi Sovyet unsurlarının geri çekilmesinin önlenmesi ve Minsk’in ele geçirilmesiydi.

İlk olarak Alman 3. Panzer grubu Sovyet hattını yararak Neman’ı geçti. Bu saldırının hemen ardından biraz daha güneyde bulunan Polonya SSCB hattını geçti. Bug Nehri de 2. Alman Panzer grubu tarafından rahatlıkla geçildi. Aslında Sovyet birlikleri önceki tecrübelerine dayanarak sınır hattında büyük bir saldırı ile asker kaybı yaşamayı göze alamadılar. Ayrıca Panzer gruplarının bu ilerleyişinin ardından Alman kara unsurları da, Bialystok mevzilerinde bulunan Sovyet askerini kuşatmışlardı. Moskova’da savaşın ilk vehameti çok sonradan yankı bulmuştu. İlk ılımlı düşüncelerin ardından kendine gelen Sovyet Mareşal Timoşenko, Kızıl Orduya genel taarruz emri verdi. Fakat Alman Hava unsurları ve Kara askerleri tarafından ikmal ve mühimmat istasyonları imha edilmişti. İletişim hattının sağlıklı olmaması nedeniyle Sovyet Karşı Saldırısı defalarca başarısızlıkla sonuçlandı. Fakat daha sonraları baskıyla imzaladığını ileri sürdüğü ve Stalin kokan 3 numaralı emir General Jukov tarafından imzalandı. Bu emir, her ne şartta olursa olsun Kızıl Ordunun mutlak taarruz emriydi. Emirler açıktı: Ordular ilk olarak Suwalki’yi düşman işgalinden kurtaracak.

Vladimir-Volynia bölgelerinde bulunan düşman unsurları imha edilecek ve son olarak Lublin bölgesi, 24 Haziran tarihinde mutlak olarak ele geçirilecekti. Sovyetlerin 3 Numaralı Emri, Sovyetlerin sağlam kalan birliklerinin de, Alman unsurlar tarafından imhası ile sonuçlandı. Kızıl Ordu’da düzen bozuldu ve laçkalık baş gösterdi. Sovyetlere karşı alınan bu zaferin ardından General Hoth komutasındaki Wehrmacht birlikleri 26 Haziran 1941 itibariyle Minsk’i ele geçirdiler. Böylece birlikler ileri Alman unsurları ile kentin doğusuna doğru ilerlemişlerdi. Artık Almanlar, Sovyet topraklarında 320 km gibi bir mesafe kat etmişlerdi. Artık Moskova’ya ulaşmak için yolun 3/1’inin kat edilmişti. Hedef yakındı. Almanların bu ilerleyişi esnasında Polonya sınırı ile Minsk arasında 32 Sovyet Piyade tümeni, 8 tank tümeni, süvari ve topçular kuşatılmıştı. Minsk’in ele geçirilmesinin ardından General Hoth ve General Guderian, geride hafif piyade unsurları bırakarak ana kuvvetlerle ilerlemeyi düşünürken; General Kluge ileri giden iki Panzer grubunu kullanarak sıkışan ve kuşatma altında olan Sovyet unsurlarını imha etmeyi teklif etti. Evet, Hitler, General Kluge ile aynı doğrultuda bir karara vardı ve ileri gidecek olan panzerlerin durması emri verildi.

3. Güney Cephesi

Sovyet cephesinin güneyinde, Alman kuvvetlerinin karşısında 5, 6 ve 26. Sovyet Orduları savaştılar. Bu cephede Sovyet komutanlar daha kararlı hamleler yaparak ilk bakışta Almanların çabuk ilerlemesini önlediler. Bu Alman piyade saldırıları Sovyet ara hatlarına yapıldı. Fakat Almanların 600 tanktan oluşan 1. Panzer grubu ise, Brody yönünden cephesinin sağ kanadını koruyan 6. Sovyet Ordusu üzerine saldırı başlattı. Alman tankları ilerlerken Sovyetlere ait 1000 tank, 26 Haziran tarihinde 1. Panzer birliğine saldırmaya başladılar. Barbarossa Harekatı’nın en kanlı muharebelerinden olan bu çatışma dört gün sürdü. Bu saldırı sonunda sayıca üstün olan Alman kuvvetlerinin üstünlüğü olsa da Almanlar bu sefer 1. Panzer Grubu olarak çok ağır kayıp vermişlerdi. Bu Tank saldırısının başarısız olması nedeniyle Kızıl Ordu, stratejik olarak zayiat vermeden geri çekilme kararı aldı.

Harekatın ilk haftası geride kaldığında, Almanların 3 Alman Ordu Birliği, önceden belirlenen hedeflere ulaşmışlardı. Fakat Minsk ve Bialystok bölgelerinde Sovyet kuvvetleri direnmeye devam ediyorlardı. Çünkü bu Sovyet çemberlerinin aşılması, Almanlara büyük asker kayıplarına neden oluyorlardı. Artık Sovyet birlikleri de Alman Ordularına karşı zafer alıyorlardı. Fakat Kızıl Ordunun saldırılar sonucu askeri kaybı, 600.000’lerle belirtilmektedir. Sovyet Hava Kuvvetleri ise, Kiev üzerinde 1.561 uçak kaybetti. Sovyet kayıplarının belirtilmesi ve savaşın bitmesinin ardından Hitler, savaşın çok stratejik bir üstünlükle bitirildiğini belirtti. Sovyet Ordularının son direnişlerinden sonra Alman kuvvetlerinin Moskova’ya varışı 11 hafta gecikmişti. Hatta Sovyetlerin bu son savunmalarıyla General Kurt von Tippleskirch, “Ruslar bir savaş kaybetti fakat bir askeri sefer kazandı” diye aktardılar.

22. Bölüm'e Buradan Geçebilirsiniz: "SMOLENSK MUHAREBESİ"